به گزارش مکریان بوکان آنلاین؛ فیلم مستند «پنهان» به نویسندگی و کارگردانی «شیرین برق‌نورد» و تهیه‌کنندگی «محمدرضا جهان‌پناه» و «شیرین برق‌نورد» و فیلم مستند نیمه بلند «برندگان» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی «امید عبدالهی» در قالب بسته مستند «پنهان ـ برندگان» با نگاهی عاری از قضاوت به مهاجرت و ملیت‌گرایی در سینماهای گروه هنر و تجربه روی پرده رفتند.
مستند«پنهان» یک فیلم ـ مقاله کوتاه درباره موضوع ملیت است. موضوعی که در شرایط بحرانی امروز جهان، جنگ‌ها و تنش‌های خاورمیانه، اختلافات مرزی و موج مهاجرت‌ها اهمیتی دو چندان پیدا کرده است. ملی‌گرایی دیواری پنهان است و به همان اندازه بی‌رحمانه مانند دیوار برلین، می‌تواند مردم را از یک‌دیگر جدا کند. این مستند به تأسی از الگوهای مدرن روایت‌های مطالعاتی- اجرایی، با طرح موضوع در کنار دیوار برلین، مخاطب را در طرح پرسش‌های خود، سهیم می‌کند. مستند «برندگان» دو خط قصه پررنگ دارد که بر محور موضوع مهاجرت می‌چرخد و درباره زندگی خانوادگی و تکاپوی دو شخصیت از دو نسل متفاوتِ ایران امروز است که در لاتاری گرین کارت برنده شده و می‌خواهند برای تحقق آرزوهایشان و یافتن یک زندگی بهتر، به آمریکا مهاجرت کنند.
مسئله مهاجرت و موضوع ملیت و ملیت‌گرایی به اَشکال مختلفی روی زندگی افراد در بیش‌تر جوامع اثر گذاشته و جامعه ایران هم همواره در طی این سال‌ها با این پدیده درگیر بوده است. مواجهه با سرزمین جدید و تاریخی متفاوت از تاریخ میهن، فرهنگ جدید و آغاز یک زندگی تازه به عنوان یک مهاجر، بیننده را با پدیده‌ای به اسم ملیت و ارتباطش با هویت آشنا می‌کند. ملیت‌های ما به صورت خودآگاه و ناخودآگاه روی سرنوشت، نحوه نگرش به زندگی، رویکرد در پیش‌داوری‌ها و پیش‌ذهنیت‌هایی که نسبت به یک‌دیگر پیدا می‌کنیم، اثرگذار است.
«جوامع دور از وطن» یا دیاسپورا (Diaspora) به پراکندگی، مهاجرت یا آوارگی گروهی از مردم اطلاق می‌شود که دور از خانه و کاشانه اصلی خویش زندگی می‌کنند و در دنیا پراکنده شده‌اند. این واژه ریشه در متون کهن داشته اما اخیراً معنایش بسط پیدا کرده است و به پراکندگی گروهی از مردم اطلاق می‌شود که دارای ریشه مشترکی هستند و از خانه خود رانده شده یا فرار کرده‌اند. ایجاد جوامع دور از میهن می‌تواند خودخواسته یا ناخواسته باشد.
واژگانی، چون مرز، جدایی و مهاجرت همواره در نظام‌های سیاسی مختلف معنا‌های مشترکی دارند، اما رویکرد هر سیستمی به این مفاهیم به شکل‌های متفاوتی ظهور و بروز پیدا می‌کند. اما آنچه در تمام این نگاه‌ها بی‌اهمیت می‌ماند، وضعیت انسانی و روحی افرادی است که در محدوده مرز‌ها زندگی می‌کنند و در این بسته مستند می‌بینیم.
- نویسنده : منوچهر جهانی
Friday, 26 April , 2024