دسترسی ها

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی بوکان آنلاین | استاد «ابوبکر حسن‌زاده» مترجم و ادیب استاد نامی و نیک‌نفس موکریانی و ساکن سنندج، صبح امروز جمعه پنجم آبان ماه ۱۴۰۲ هجری شمسی، در سن ٨۵ سالگی دار فانی را وداع گفت.

ماموستا «ابوبکر حسن‌زاده» به همراه دو تن دیگر از شخصیت‌های برجسته موکریانی دکتر «مصطفی خرمدل» و دکتر «محمود ابراهیمی»، از دیار همیشه قهرمان موکریان به سنندج کوچ کرده و هر کدام خدمات بسیار ارزنده‌ای را به مردم فرهیخته کوردستان کردند و در راستای غنای کتابخانه‌ کوردی – سنی زحمات بسیاری را متحمل شدند.

مراسم تشییع پیکر پاک ایشان امروز جمعه به هنگام نماز عصر برگزار شده و مجلس ترحیم نیز؛ فردا شتبه ششم آبان ماه ۱۴۰۲ در مسجد نور در شهر سنندج برگزار می‌گردد.

ماموستا «ابوبکر حسن‌زاده» از اندیشمندان و مترجمان سرشناس کُردستان و ایران است که در سال ۱۳۱۷ شمسی در خانواده‌ای متدین در روستای «کانی علی‌گرده» بوکان دیده به جهان گشود. استاد حسن‌زاده آخرین فرزند خانواده بود و در سن یک سالگی پدرش را از دست داد. با مرگ پدر، مادرش سرپرستی وی و پنج برادر و خواهرانش را که بزرگ‌ترین آن‌ها ۱۴ سال بیش‌تر نداشت، بر عهده گرفت.

ماموستا حسن‌زاده تحصیلات خود را در مدرسه علوم دینی روستای زادگاهش آغاز کرد و در مدت سه سال «گلسـتان سعدی»، قسمتی از «بوستـان سعـدی»، «تصریف زنجانی» و « عوامل جرجانی» را نزد ملا «عبداللطیف حافظی» فرا گرفت. در سال ۱۳۳۴ شمسی به منظور ادامه تحصیل، کوله‌بار سفر بست و روستای زادگاهش را ترک کرد و در مدارس علوم دینی روستاهای تابعه بوکان و سقز به کسب علم و دانش پرداخت و از محضر اساتید برجسته‌ای آن دیار بهره گرفت.

کتاب‌های « تصریف ملا علی»، « إظهار برکوی»،«وضع و استعاره»، «سیوطی» و «جامی» را نزد مرحوم ملا «سیدعبدالرحمن کریمی» در روستای «کانی گرکه» از توابع بوکان آموخت و همه آن‌ها را حفظ کرد و کتاب‌های «الملتقطه»، و «حاشیه ملا عبدالله» در علم منطق و کتاب «گلنبوی آداب» در علم مناظره و «بدرالعلاه» در فلسفه و بخشی از کتاب «منهاج الطالبین» در فقه امام شافعی را نزد استاد ملا «عبدالقادر فائض» فرا گرفت.

ماموستا حسن‌زاده سپس برای گذراندن مراحل پایانی تحصیل علوم دینی به دارالعلم منطقه موکریان در روستای حمامیان بوکان رفت و با خواندن کتاب‌های «المطول» در علم بلاغت و «جمع الجوامع» در اصول فقه نزد استاد برجسته و رئیس العلماء منطقه ماموستا ملا «علی ولزی» تلمذ و از آنجا رهسپار مدرسه علوم دینی مسجد جامع مهاباد شد و به مدت ۲ سال نزد اساتید برجسته ملا «حسین مجدی» و ملا «محمدصالح مدرسی» به کسب علم و دانش پرداخت و سرانجام در خرداد ماه سال ۱۳۴۱ شمسی موفق به کسب اجازه نامه افتاء و تدریس از محضر مجمع علمای مدرسه علوم دینی مهاباد گردید.

حسن‌زاده در آبان سال ۱۳۴۱ به عنوان پیش نماز و مدرس به روستای «کانی گرگه» از توابع بوکان رفت و به مدت ۶ سال در آن جا مشغول وعظ و ارشاد مردم و تدریس علوم دینی به مشتاقان علم و ادب شد. در سال ۱۳۴۵ شمسی در آزمون صلاحیت مدرسی در تهران شرکت کرده و پذیرفته شد و بعد از اخذ گواهی مدرسی، در سال ۱۳۴۷ در سازمان اوقاف استخدام شد. در سال ۱۳۵۱ در کنکور سراسری شرکت کرد و در دو رشته زبان و ادبیات عرب دانشگاه مشهد و جامعه‌شناسی دانشگاه تهران به طور همزمان پذیرفته شد که در نهایت به تحصیل در رشته جامعه‌شناسی در دانشگاه تهران کفایت کرد.

در سال ۱۳۵۶ پس از اخذ مدرک کارشناسی، به عنوان مسئول اداره اوقاف مهاباد منصوب شد. وی در مدت مسئولیت خود در بهبود اوضاع روحانیان و مدرسین و طلاب علوم دینی منطقه و تعمیر و نوسازی مساجد و مدارس علوم دینی و اماکن مذهبی و افزایش درآمد موقوفات تلاش‌های فراوانی کرد و خدمات ارزنده‌ای را ارائه نمود.

🔸ماموستا حسن‌زاده در آذر ماه سال ۱۳۶۳ به شهر سنندج منتقل شد و تا سال ۱۳۷۱ در اداره اوقاف این شهر مشغول به خدمت بود و در این مدت با بزرگانی چون مرحوم «سیدعمر پارسا»، دکتر «مصطفی خرم‌دل» و دکتر «محمود ابراهیمی» همنشین شد و ضمن انجام دادن کارهای اداری به تحقیق و ترجمه هم پرداخت و چندین کتاب ارزشمند را ترجمه و منتشر کرد.

در آذر ماه سال ۱۳۷۱ به شهرستان تبریز منتقل شد و بعد از مدتی اشتغال در اداره اوقاف این شهرستان به خاطر حسن اخلاق و رفتار و منش نیکویش مورد احترام زیاد مدیر و کارکنان آن اداره قرار گرفت و در فضایی بسیار آرام و سرشار از محبت و اعتماد مشغول خدمت به جامعه شد و کتاب‌های دیگری را ترجمه و آماده انتشار کرد. سرانجام در مرداد ماه سال ۱۳۷۹ و بعد از ۳۲ سال خدمت به افتخار بازنشتگی نایل آمد و به شهر سنندج بازگشت و از آن زمان، خود را وقف تدریس و تحقیق و ترجمه و ترویج آموزه‌های دینی و انسانی نمود.

فهرست کامل عناوین کتاب‌ها و آثار ترجمه شده توسط مترجم و نویسنده نامی و فرزانه کورد استاد «ابوبکر حسن‌زاده» (۱۴۰۲ سنندج – ۱۳۱۷ بوکان) عبارتند از؛

۱_ ترجمه‌ کتاب گرانقدر «اللؤلؤ والمرجان» تألیف «محمدفؤاد عبدالباقی» (ناشر: نشر احسان) که احادیث مشترک صحیح بخاری و مسلم در آن گردآوری شده است. ۲_ ترجمه‌ کتاب «التجرید الصریح لأحادیث الجامع الصحیح» تألیف «زین‌الدین احمد الزبیدی» (ناشر: نشر احسان) که با عنوان «ترجمه‌ فارسی مختصر صحیح البخاری» در دو جلد چاپ و منتشر شده است.۳_ ترجمه‌ کتاب ۵ جلدی «التاج الجامع للأصول فی أحادیث الرسول»، تألبف «شیخ منصور علی ناصف» از علمای الأزهر مصر. ۴_ ترجمه‌ کتاب «الحلال والحرام فی‌الإسلام» تألیف دکتر «یوسف قرضاوی» با عنوان «حلال و حرام در اسلام».۵_ ترجمه‌ کتاب «التبیان لرفع غموض النسخ فی‌القرآن» تألیف دکتر «مصطفی ابراهیم زلمی» با عنوان «رفع ابهام نسخ در قرآن». ۶_ ترجمه‌ کتاب «الورقات» امام الحرمین جوینی در اصول فقه امام شافعی. ۷_ ترجمه‌ کتاب «فی فقه الأولویات» تألیف دکتر «یوسف قرضاوی» با عنوان «شناخت اولویت‌های دینی در پرتو قرآن و سنت». ۸_ ترجمه‌ کتاب «عثمان بن عفان» تألیف «محمد حسین هیکل». ۹_ ترجمه‌ کتاب «قصّه حیاه عمر» تألیف «شیخ علی طنطاوی» با عنوان «داستان زندگی حضرت عمر». ۱۰_ ترجمه‌ کتاب «سیف الله خالد بن الولید» تألیف «ابو زید شلبی». ۱۱_ ترجمه‌ کتاب «مع الأنبیاء فی القرآن الکریم» تألیف «عفیف عبدالفتاح طباره» با عنوان «داستان پیامبران در قرآن». ۱۲_ ترجمه‌ کتاب «روح‌الدین الإسلامی» تألیف «عفیف عبدالفتاح طباره». ۱۳_ ترجمه‌ کتاب «مقوّمات التصور الإسلامی» تألیف «سید قطب» با عنوان «مبانی تفکر اسلامی». ۱۴_ ترجمه‌ گزیده «إحیاء علوم الدین» تألیف «امام محمد غزالی». ۱۵_ ترجمه‌ کتاب «العائدون إلی الله» تألیف «محمد بن عبدالعزیز المسند» با عنوان «بازگشتگان به راه خدا».

پایگاه خبری، تحلیلی موکریان بوکان آنلاین ضایعه‌ بزرگ درگذشت این نیک‌مرد تلاشگر عرصه فرهنگ و ادب را به عموم اهل سنت ایران و به ویژه مردم فرهیخته و مؤمن کوردستان تسلیت و تعزیت عرض می‌نماید. برای بازماندگان صبر جمیل و اجر جزیل و برای آن استاد عزیز سفر کرده رحمت و مهربانی خداوند مهربان را خواستاریم.

• نویسنده : منوچهر جهانی