دسترسی ها

این روزها با شکل گرفتن دو قطبی سریال‌های «نون خ۲» و «پایتخت۶» طرفداران دو اثر در فضای مجازی در مقابل هم صف‌آرایی کرده‌اند. هر گروه در کامنت‌های اینستاگرام دلایلی را می‌آورند که اثبات کنند سریال مورد علاقه‌شان از آن یکی بهتر است. البته باید این نکته را در نظر داشت که رقابت مجازی دو سریال، رقابت عادلانه‌ای نیست. سریال «پایتخت» پیشینه‌ای ده ساله دارد و به مرور زمان لحن و زبانش را به مردم شناسانده‌است. مردم با شخصیت‌های اصلی این سریال مثل «نقی»، «هما»، «ارسطو» و … از ده سال پیش آشنا هستند و این سابقه آشنایی صمیمت بین مخاطب و اثر را بیشتر کرده‌است. سریال «نون خ» اما یک تازه وارد محسوب می‌شود که برای فتح قله‌های محبوبیت نیاز به زمان بیشتری دارد.
کنایه‌های نیشدار اثر به حضور نمایشی مسوولان

مقایسه بین دو سریال این فایده را دارد که ویژگی‌های سریال «نون خ» را بهتر درک کنیم

به گزارش مکریان بوکان آنلاین ، «پایتخت ۶» و «نون خ۲» هر دو با هدف انعکاس زیبایی‌های خرده‌فرهنگ‌های بومی کشورمان ساخته شده‍‌ اند. سریال «نون خ۲» تلاش کرد در کنار نشان دادن آیین‌های کردی مثل جشن انار به معضلات و گرفتاری‌های مردم آن خطه هم توجه کند. در قسمت‌های نخستین دیدیم که مهیار به عنوان یک تازه‌داماد با مشکل فقر و بیکاری دست و پنجه نرم می‌کرد و به همین خاطر فریب کلاهبردارانی را خورد که خواستگاری صوری ترتیب می‌دادند. سریال پایتخت نیز اشاره کوتاهی به مشکل «بیکاری» داشت که منجر به مشارکت «ارسطو» در امر قاچاق شد. سریال «نون خ۲» در ادامه با نمایش بی‌خانمانی مردمان زلزله‌زده گوی سبقت را از «پایتخت۶» ربود
سعید آقاخانی زندگی مصیبت‌بار زلزله زدگان را آن‌قدر هنرمندانه به تصویر کشیده که مخاطب در کنار آن مردم بی‌گناه، درد سرما، گرسنگی، نا امنی و بلاتکلیفی را حس می‌کند.
هنگام تماشای سریال دلمان برای همه آدم‌های دوست‌داشتنی که از سرما به خود می‌لرزند می‌سوزد. با خودمان دعا می‌کنیم که کاش همه این قصه‌ها ساختگی و خیالی باشد. اما چهره هولناک واقعیت از برابر چشمان‌مان گذر می‌کند و یادمان می‌آید که همه این ماجراها در واقعیت اتفاق افتاده است.
این سریال اتحاد و همدلی قوم کرد را در روزهای سخت و بحرانی به تصویر می‌کشد. اما نباید از جنبه تلخ بی‌خانمانی زلزله‌زده‌ها که ناشی از بی‌توجهی مسوولان بوده غافل شد.
کنایه‌های نیشدار اثر به حضور نمایشی مسوولان در جمع زلزله‌زده‌ها بجا و پسندیده بود. مسوولانی که در سریال برای سلفی‌گرفتن و شعار دادن و مشهور شدن به مناطق زلزله‌زده رفته‌اند ساختگی و تخیلی نیستند و ما به ازای واقعی دارند.
در ادامه بحث مقایسه دو سریال باید این نکته را در نظر بگیریم که «نون خ۲» بیش از «پایتخت۶» جغرافیا و مناسبات فرهنگی مورد نظر را نشان می‌دهد. مثلا در سریال «نون خ» همه آدم‌های بومی لباس محلی کردی بر تن دارند. در حالی که در «پایتخت۶» این قاعده رعایت نشده است. آواها و نماهای محلی که در تیتراژ ابتدایی، پایانی و موسیقی متن استفاده شده بسیار بیشتر و متنوع‌تر از «پایتخت۶» است. البته این نکته را هم باید در نظر داشت که در سریال «نون خ» با روستاییان مواجه هستیم که نسبت به آدم‌های شهرنشین پایتخت اصیل‌تر و سنتی‌تر هستند.

*با دوستان مروت، با دشمنان مدارا
هیچ کدام از شخصیت‌های سریال نقطه ضعف اخلاقی شاخصی ندارند. در سریال‌های کمدی معمولا به کمبودهای اخلاقی و عاطفی شخصیت‌ها می‌خندیم. یک شخصیت کمیک ممکن است خسیس، پرخاشگر، ظالم، دروغگو، ریاکار، شکمو باشد و با رفتارهای اغراق شده‌اش بیننده را بخنداند. در سریال «نون خ۲» تمام شخصیت‌ها مودب و خوش اخلاق هستند و رفتار عجیب و غریبی از هیچ کدامشان سر نمی‌زند. خلیل گاه پرخاشگر می‌شود و گاه به ماهیتابه املت زلزله‌زده‌ها پاتک می‌زند. اما خودش اعتراف می‌کند که رفتارهایش ارادی نیست و به بیماری دو قطبی که از آن رنج می‌برد مربوط می‌شود
مثلا روناک، خواهرزاده آقا نوری دختری منزوی، جدی و بدقلق است که اتفاقا همین جدیتش نمک سریال را بیشتر کرده است.
بد نیست اشاره‌ای به خوش اخلاق‌ترین شخصیت سریال یعنی آقانوری (با بازی سعید آقاخانی) هم داشته باشیم. او با خونسردی مثال‌زدنی‌اش یک سبک زندگی جدید را به مخاطب پیشنهاد می‌کند. این که می‌شود زندگی را سخت نگیریم و به قول حافظ شیوه «با دوستان مروت، با دشمنان مدارا» را در پیش بگیریم. در این سریال تا حالا آقا نوری را عصبانی ندیده‌ایم. او در مواجهه با همه مشکلات می‌خندد و خم به ابرو نمی‌آورد. خط قرمز آقای نوری صلح و امنیت مردمان روستاست و بقیه موضوعات برایش بسیار بی‌اهمیت محسوب می‌شوند.

مهیار در توصیف خصوصیات آقا نوری به فریبرز (خواستگار شیرین) به این نکته اشاره کرد که همه می‌توانند داماد آقا نوری شوند. یعنی او در امر ازدواج آدم سخت‌‌گیری نیست و سنگ بزرگ جلوی پای خواستگار نمی‌اندازد.

سریال در هر قسمتش جلوه‌های جدیدی از مهمان‌نوازی و ادب و احترام کردها را نشان می‌دهد. یکی از زلزله‌زده‌ها می‌خواهد مرغش را برای آقای مسوول قربانی می‌کند و از او می‌پرسد شما مرغ نرمال دوست دارید یا اسپایسی (فلفلی)؟!

زمانی که پلیس برای دستگیری کاووس آمده؛ همه روستایی‌ها خودشان را کاووس معرفی می‌کنند تا پلیس نتواند این متهم را شناسایی کند. آقا نوری وقتی زنان روستا را می‌بیند به تک تک آنها سلام می‌دهد و کلمه سلام را چندین بار تکرار می‌کند. زمانی که کاووس راهی کلانتری می‌شود، اهالی روستا درخواست بازداشت دسته جمعی را دارند تا همگی در بازداشتگاه کنار هم باشند.

*با هم می‌خندند و به هم نمی‌خندند
سریال جدید «سعید آقاخانی» چند ویژگی مهم دارد. یکی این‌که کم ادعا و بدون ادا و اطوار است. برای خنداندن مخاطب زور نمی‌زند. شوخی‌های ظریف و لطیف است و ایده‌های بامزه‌اش را بیخودی کش نمی‌دهد. خلق موقعیت‌های طنز با حضور این همه شخصیت‌ اخلاق‌مدار کار سختی بوده که «سعید آقاخانی» از پسش برآمده. آدم‌ها همدیگر را مسخره نمی‌کنند. با هم می‌خندند و به هم نمی‌خندند و …
این اثر در حوزه شوخی‌های تصویری دستاورد درخشانی دارد. در کنار دیالوگ‌های بامزه، تصاویر فرایند خنده‌آفرینی را آغاز می‌کنند. مثلا ریختن بنزین در بخاری به جای نفت و وقوع انفجار و در ادامه سیاه شدن سر و صورت آدم‌ها بدون بیان هیچ حرفی خودش یک تصویر خنده‌دار است. مرد چاق معرکه‌گیر اسیر در زنجیر، آن دنده پراید که فریده خانم به جای گشکوب از آن استفاده می‌کند، پرایدی که کاپوتش در ندارد و … جز دیگر تصاویر بامزه هستند.

این سریال با بهره‌گیری از یک قصه محوری و منسجم می‌توانست موفقیت بیشتری در جذب مخاطب داشته باشد. در حال حاضر اتفاق زلزله سریال را به دو نیمه تقسیم کرده است. در نیمه اول ماجرای خواستگاری صوری درام را به پیش می‌برد و در نیمه دوم داستان زلزله‌زده‌ها مطرح می‌شود. «نون خ۲» در هر قسمت داستان مجزایی دارد؛ اما بین این داستان‌های مجزا پیوند دراماتیکی ایجاد نمی‌شود.

همچنین کاش دوربین سریال این فرصت را داشت که به زندگی تعداد بیشتری از آدم‌های روستا نزدیک شود. نورالدین، خلیل، مهیار، روژان، کاووس و کیوان جزو شخصیت‌های برجسته سریال هستند. آدم‌های دیگری هم هستند که می‌توانستند به عنوان محور یکی از قصه‌های فرعی بیشتر معرفی شوند.
«نون خ» به شدت نگارنده را به یاد «مهمان مامان» می‌اندازد. تک تک آدم‌ها در دل اجتماع معرفی می‌شوند.
تصمیم‌ها و کنش‌ها جمعی هستند و به همین خاطر است که قاب تصویر همیشه شلوغ و پرجمعیت است. سریال اتحاد و همدلی قوم کُرد را چقدر زیبا منعکس کرده است. کردها حتی موقع رقص هم با هم متحد هستند. دست در دست هم؛ دایره‌وار و همراه و هماهنگ.

• نویسنده : مهران دلیر دیسفانی