دسترسی ها

به گزارش مکریان بوکان آنلاین به نقل از وب سایت انجمن بولس و پتانک ایران، هفتم تا دهم سپتامبر سال ۲۰۱۳ بود که عالی‌ترین رکن تصمیم‌گیر کمیته بین‌المللی المپیک (آی. او. سی.)، یکصد و بیست و پنجمین نشست خود (اجلاس آی. او. سی.) را در بویناسایرس آرژانتین برگزار نمود. این نشست که به جرأت می‌توان اذعان نمود مهم‌ترین جلسه ورزشی جهان می‌باشد، با دستور کار مشخص برگزار گردید که اهم موارد آن سه موضوع الف) انتخاب رئیس آی. او. سی.؛ ب) بررسی حذف رشته کشتی از بازی‌های المپیک؛ و ج) انتخاب شهر میزبان بازی‌های المپیک ۲۰۲۰ بوده است. اجلاس صد و بیست و پنجم در حالی به کار خود ادامه داد که توماس باخ آلمانی توانست با اخذ ۴۹ رأی در مرحله دوم به عنوان نهمین رئیس آی. او. سی. برای یک دوره هشت ساله انتخاب گردد. حذف کشتی نیز موضوع داغ آن محفل بود که از مدتی پیش، المپیک ۲۰۱۶ را خط پایان حضور این رشته در بازی‌ها قلمداد نموده بودند که با ارائه شانس مجدد به فیلای وقت و اتحادیه جهانی امروزی، کشتی جهت حضور در المپیک ۲۰۲۰ و ۲۰۲۴ چراغ سبز گرفت که تحلیل این مسئله در این بحث نمی‌گنجد.
سامورائی‌های چشم بادامی که پیش از این در ۱۹۶۴ در توکیو میزبان المپیک تابستانی و ۱۹۷۲ در ساپورو و ۱۹۹۸ در ناگانو میزبان المپیک زمستانی بوده‌اند، هفتم سپتامبر ۲۰۱۳ دومین بخت خود برای میزبانی بازی‌های تابستانی در توکیو را به آزمون گذاشتند و پس از سه مرحله رأی‌گیری در هتل هیلتون شهر بویناسایرس محل برگزاری یکصد و بیست و پنجمین اجلاس آی. او. سی.، توانستند با اخذ ۶۰ رأی از دو رقیب جدی خود یعنی استانبول و مادرید گذر نموده و میزبان المپیاد بیست و نهم گردند.
کمیته سازماندهی بازی‌های المپیک (او. سی. او. جی.) توکیو ۲۰۲۰ که تا مراسم افتتاحیه تنها ۱۶۳ روز فرصت دارد، با معضلی تقریباً خارج از کنترل تحت عنوان شیوع کوئید ۱۹ مواجه گردیده که گمانه‌زنی‌ها حاکی از لغو یا تعویق بازی‌ها دارد. میزبان پیش‌بینی نموده که سازماندهی بازی‌ها ۵/۶ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت و به همین منظور ۵/۹ میلیارد دلار (۳۰۰ میلیون دلار بیشتر، جهت مخارج غیرمترقبه) بودجه از محل اعتبارات آی. او. سی.، فروش بلیط، صدور مجوزها و حامیان مالی در نظر گرفته شده که در این بین سهم فروش بلیط جهت تأمین مخارج بازی‌ها به تنهایی ۸۴۰ میلیون دلار می‌باشد که این مهم با “حضور فیزیکی تماشاگران” در ورزشگاه‌ها میسر خواهد شد!! چنانچه پیش‌بینی‌ها درست اتفاق نیافتند و سالن‌ها خالی بمانند، همانند آنچه در تورنمنت جایزه بزرگ سالانه سومو در ورزشگاه ادیون شهر اوزاکا که پربیننده‌ترین رویداد سومو حرفه‌ای جهان بوده و امروز شاهد برگزاری آن در حالت قرنطینه هستیم، قراردادهای منعقد شده با حامیان مالی نیز دستخوش مفاد حقوقی مرتبط خواهند شد! اگر تماشاچی هم به دلیل خطر اجتماعات انسانی حذف شود، با حدود ۱۱۰۰۰ هزار ورزشکار شرکت‌کننده، ۵۰۰۰ هزار مقام رسمی، ۲۵۰۰۰ هزار نفر خبرنگار و ۸۵۰۰۰ نفر نیروی داوطلب که در دهکده حضور دارند، چه خواهند کرد؟؟!! از طرفی، این موضوع آی. او. سی. را نیز دچار بحران اقتصادی جدی خواهد نمود چراکه برنامه تاپ (شرکای تجاری المپیک) و همچنین حق پخش بازی‌ها برای بازه زمانی ۲۰ ساله تنظیم گردیده و نزول کیفیت سازماندهی بازی‌ها نیز بلاشک سکوت ۱۳ برند حامی المپیک و رسانه مالک حق پخش را به دنبال نخواهد داشت!! لذا هردوی او. سی. او. جی. و آی. او. سی. و نیز سازمان‌های همکارشان، امروز در تکاپوی طراحی مسیری برای برون‌رفت از زلزله ۱۰ ریشتری کوئید_۱۹ و آرامش حاکم بر مراسم افتتاح عصر جمعه ۲۴ جولای می‌باشند!
آیا تئوری تعویق بازی‌ها شدنیست؟
در پاسخ به این سوال، دو تحلیل ارائه می‌گردد. اول، بحران‌های موجود در ۲۰۲۱، ۲۰۲۲، ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ به عنوان زمان جایگزین. دوم، تجربه ادوار گذشته.
هریک از سال‌های یادشده، زمان مشخص برگزاری رویدادهای مهمی است که هم فدراسیون‌های بین‌المللی و هم کشورها برای برگزاری و حضور موفق در آن‌ها از قبل برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری کرده‌اند. به عنوان نمونه، در سال ۲۰۲۱ بازی‌های جهانی (ورلد گیمز) در بیرمینگهام ایالات متحده آمریکا برگزار خواهد شد. هرچند یک رویداد چند ورزشی بزرگ مختص رشته‌های ورزشی خارج از برنامه المپیک است، اما تداخل زمانی و یا نزدیکی زمانی آن با هر رویدادی مشکلات خاص خود را ایجاد خواهد کرد. در همان سال بازی‌های جهانی کامبت (ویژه ورزش‌های مبارزه‌ای) نیز در نورسلطان قزاقستان برگزار خواهد شد. در این رویداد چند ورزشی بسیار مهم نیز ۱۵ رشته ورزشی حضور دارند که شش مورد از این بین، شامل تکواندو، کشتی، کاراته، جودو، بوکس و شمشیربازی ورزش‌های المپیکی هستند و موفقیت در این برنامه نیز برای ذینفعان حائز اهمیت است. بازی‌های تابستانی دانشجویان جهان در چنگدو چین، بازی‌های زمستانی دانشجویان جهان در لوسرن سوئیس، بازی‌های زمستانی نظامیان جهان در برچسگادن و روفولدینگ آلمان، بازی‌های همبستگی کشورهای اسلامی در کونیا ترکیه، بازی‌های حوزه دریای مدیترانه در اوران الجزایر، بازی‌های کارگران جهان در زاگرب کرواسی، بازی‌های جنوب شرق آسیا در ویتنام، بازی‌های ساحلی جهان و میزبانی احتمالی هنگ‌کنگ و بازی‌های آسیایی داخل سالن و هنرهای رزمی در پاتایا تایلند همگی نمونه‌هایی از رویدادهای چندورزشی سال ۲۰۲۱ است که اشاره به رویدادهای تک رشته‌ای در این مجال نمی‌گنجد.
آیا در سال ۲۰۲۲ وضع بهتر است؟ به هیچ عنوان. ۲۰۲۲، سال برگزاری بازی‌های المپیک زمستانی در پکن چین است. تا سال ۱۹۹۲ بازی‌های المپیک تابستانی و زمستانی در یک سال برگزار می‌گردید اما از آن سال، تصمیم آی. او. سی. براین شد که بازی‌‌های زمستانی و تابستانی در جهت تسهیل برنامه‌ریزی و ارتقای کیفیت اجرای آن، با اختلاف زمانی دو ساله برگزار گردند. همین منطق منجر به ادامه بازی‌های زمستانی در سال ۱۹۹۴ و ۱۹۹۸ و … تا به امروز گردید و بازی‌های تابستانی نیز به روند چهار ساله خود ادامه داد. همچنین در سال ۲۰۲۲، بازی‌های آسیایی در پیش است. علاوه بر این، بازی‌های المپیک جوانان در داکار سنگال (این اولین بار است که المپیک به قاره آفریقا می‌رود)، بازی‌های آمریکای جنوبی در آسونسیون پاراگوئه، بازی‌های آمریکای مرکزی و حوزه دریای کارائیب در پاناما سیتی پاناما، بازی‌های کشورهای مشترک‌المنافع در بیرمینگهام انگلستان و جام جهانی فوتبال در قطر، برخی از رویدادهای مهم ۲۰۲۲ محسوب می‌شوند.
ترافیک سال ۲۰۲۳ نیز شکل متفاوتی خواهد داشت. بازی‌های تابستانی دانشجویان جهان در یکاترینبورگ روسیه، بازی‌های زمستانی دانشجویان جهان در لیک‌پلاسید ایالات متحده آمریکا، جام ملت‌های کنفدراسیون فوتبال آسیا در چین، بازی‌های قاره آفریقا در آکرا غنا، بازی‌های جهانی پلیس و آتش‌نشانان در وینیپگ کانادا، بازی‌های نظامیان جهان در بوگوتا کلمبیا، بازی‌های قاره اروپا در کراکو لهستان، بازی‌های قاره اقیانوسیه در جزایر سالومون، بازی‌های المپیک ویژه در برلین آلمان، بازی‌های قاره آمریکا در سانتیاگو شیلی و بازی‌های جنوب شرق آسیا در پنوم پن کامبوج، برخی از رویدادهای مهم ۲۰۲۳ محسوب می‌شوند.
سال ۲۰۲۴ نیز زمان برگزاری بازی‌های المپیک تابستانی پاریس خواهد بود!! ذکر این نکته نیز خالی از ارزش نیست که تنها نهاد دارای اختیار تغییر در زمان و مکان برگزاری بازی‌های المپیک وفق مفاد مندرج در منشور المپیک، اجلاس آی. او. سی. می‌باشد و این تصمیم مهم خارج از اختیارات او. سی. او. جی. توکیو، کمیته المپیک و دولت ژاپن و نیز شخص رئیس آی. او. سی. می‌باشد. علاوه بر این، تمامی رویدادهای مذکور در سال‌های یادشده که تحت تملک آی. او. سی. نیستند نیز هرگونه تصمیم‌گیری در خصوص آن‌ها، تنها در اختیار مدیران سازمان‌های مالک آن‌هاست.
منظر دوم در تحلیل تعویق بازی‌ها نیز مربوط به تجربه ادوار پیشین است.
بازی‌های المپیک در دوران مدرن از سال ۱۸۹۶ در آتن تا ۲۰۱۶ در ریو به طور مرتب هر چهار سال یکبار برگزار شده است. البته در این مورد، سه استثناء هم وجود دارد. بازی‌های المپیک ۱۹۱۶ برلین که به دلیل جنگ جهانی اول برگزار نشد و نازی‌ها این شانس را مجدداً در سال ۱۹۳۶ یافته و بازی‌های المپیک را برگزار کردند. در سال ۱۹۴۰ بازی‌های المپیک هلسینکی و سال ۱۹۴۴ بازی‌های المپیک لندن نیز به دلیل جنگ جهانی دوم برگزار نگردید و برگزاری بازی‌ها مجدداً از سال ۱۹۴۸ از سرگرفته شد. هرچند المپیک ۱۹۴۸ را لندن و ۱۹۵۲ را هلسینکی میزبان بودند.
پس با نگاهی به تجربه جنبش المپیک از ادوار پیشین رویدادهای خود، می‌توان اذعان نمود که این بازی‌ها همواره در سال مشخص المپیکی خود برگزار شده‌اند؛ به بیانی دیگر یا در موعد مقرر سازماندهی شده‌اند و یا لغو! به هر روی تعویق یک، دو یا سه ساله بازی‌های المپیک هم از منظر موارد فوق، تداخل زمانی و هم رویدادهای توزیع سهمیه وابسته به توکیو ۲۰۲۰، پیچیدگی‌های منحصر به خود را دارد که جهان ورزش در ماه‌های آتی تصمیمی وابسته به “معمای کرونا” را تجربه خواهد نمود.

این گزارش به قلم جاسم منوچهری پژوهشگر رفتار مصرف‌کننده و روابط بین‌الملل در ورزش؛ عضو هیأت علمی دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

• نویسنده : دکتر جاسم منوچهری